Jona zonder walvis en het Grote Jona-spel
We leven niet in een veranderende tijd, maar in een veranderd tijdperk. Dat levert veel sociale spanning, grote vragen, nieuwe uitdagingen, kansen en onvermijdelijke transities op. Daarom ontwikkelt Mounir Samuel interactieve (spel)programma’s waarin de grote uitdagingen van deze tijd begrijpelijk én invoelbaar worden gemaakt.
Vrijwel geen onderwerp lijkt zo pijlijk, ingewikkeld, alomvattend en soms ook verlammend als de klimaatramp. Daarom bedacht Mounir interactieve deelnemersactivaties en alternatieve gespreksvormen om als bedrijf, instelling of organisatie juist hierover met elkaar in gesprek te gaan.
Als onderzoeksjournalist en rasechte verhalenverteller neemt Mounir de deelnemers mee op een reis van de Noordzee naar de Nijl, van de bodem van de oceaan tot een walvissenkerkhof midden in de Sahara en van water dat land werd naar ons eigen land dat in snel tempo water dreigt te worden. Hij combineert de nieuwste (wereldwijde) ontwikkelingen, feiten en cijfers en zijn boek Jona zonder walvis aan multimedia en grote universele verhalen, zoals die van de Bijbelse en Koranische vertelling van Jona en de walvis. Dit verhaal over een koppige en opstandige profeet die wel weet wat hij moet zeggen maar liever zwijgt en wel weet wat hij moet doen maar liever de andere kant op rent – tot hij verloren dobbert op een huizenhoge zee -, werkt als een uitstekende metafoor voor deze tijd, waarin de mens zo op die koppige Jona lijkt.
Samen met de deelnemers gaat Mounir op onderzoek uit. Daarbij wordt letterlijk en figuurlijk positie ingenomen, zoals in het Grote Jona-spel. In deze interactieve opstelling positioneren deelnemers zich fysiek in de ruimte op de verschillende kantelpunten uit het verhaal van Jona, om vandaar uit met elkaar in gesprek te gaan. Bevinden ze zich aan wal, zijn ze op de vlucht, dobberen ze als een drenkeling tussen huizenhoge golven, zitten ze in de maag van een walvis, liggen ze uitgespuugd aan de kant, zijn ze op weg naar Nineve, of verkondigen ze luid de ongemakkelijke boodschap in het centrum van de macht?
Doel is om nieuwe verbanden te leggen, noodzakelijke gesprekken te faciliteren maar ook gezamenlijk op zoek te gaan naar hoe nauwer en bewuster (samen) te bouwen aan een toekomst voor Nederland. Veel mensen doen wat ze kunnen, maar ervaren woede en machteloosheid omdat werkelijke systeemverandering uitblijft. Door de vele losse individuele zorgen en particuliere keuzes samen te brengen en om te zetten in organisatiebroed beleid, vergroot zowel de sfeer van invloed als die van betrokkenheid. Enerzijds vindt er een flinke schaalvergroting van al die losse initiatieven plaats, wat een gevoel van handelingsperspectief en relevantie geeft. Anderzijds neemt het gevoel van waardering, trots en zingeving van het werk toe wat de betrokkenheid en het enthousiasme van medewerkers vergroot en degenen die hier nog niet (zo) mee bezig waren uit te dagen dat wel te doen.
De onvermijdelijke ommekeer van de koppige profeet Jona vond uiteindelijk plaats in de maag van ‘een grote vis’ zoals de Bijbel dat noemt. Zijn verandering was een gevolg van direct contact met de natuur dus. Voor veel anderen vindt een dergelijk kantelpunt plaats in relatie met sleutelfiguren in de omgeving die bijvoorbeeld wel klimaatbewust zijn. In het spel ‘wat is onze walvis’ onderzoeken de deelnemers wat hun walvismoment was of zou kunnen zijn en hoe zij die voor anderen kunnen faciliteren. Hoe kan het bedrijf of de organisatie fungeren als een walvis voor de eigen medewerkers, opdrachtgevers, (zakelijke) partners en klanten?
De gedoemde stad Nineve werd uiteindelijk niet vernietigd. De koning van Nineve stapte van de troon en deed een boetekleed aan, het volk begon massaal te vasten en brak met hun ‘kwade praktijken’ én iedereen begon te bidden tot een God die niet van hen was. De lessen van toen worden in verschillende opdrachten doorgetrokken naar Nederland als het Nineve van nu. Gezamenlijk wordt de dag afgesloten door praktische, concrete en breedgedragen interventies te bedenken die resulteren in structurele verandering op drie niveaus; 1. bestuur & beleid, 2. cultuur & organisatie en 3. waarden en zingeving.
Mounir werkt niet met een vast format maar maakt trainingen en interventies altijd op maat. Zijn werkwijze kent tal van vormenen variaties op basis van de verzoeken en wensen van de opdrachtgever. Het voordeel van een dergelijke interactieve benadering is dat dergelijke programma’s direct werken als teamversterkingsactiviteit en een zwaar en pijnlijk onderwerp als de klimaatramp beweging en richting geeft.
